Rola nauczycieli we wspomaganiu dzieci z wadami wymowy

„Ukochaj dziatwo to słowo rodzinne,

Skarb Twój najdroższy, wspaniały!

Tem słowem usta Twoje niewinne

Pierwszy paciorek szeptały.

A co po Bogu najdroższe dziatki

Dla duszy tkliwej i czystej

Słodkie imiona ojca i matki

Wzięłyście z mowy ojczystej”

Władysław Bełza

Rola nauczycieli we wspomaganiu dzieci z wadami wymowy

Rozwój dziecka jest długotrwałym procesem uwarunkowanym biologicznie i społecznie. W większości przypadków proces rozwoju przebiega prawidłowo, czasami jednak się zdarza, że jest zakłócony lub zaburzony.

Umiejętność poprawnego wysławiania się jest bardzo ceniona. Jednocześnie z wielu badań przeprowadzonych przez poradnie logopedyczne w Polsce wynika, że odsetek dzieci z różnymi wadami wymowy stale wzrasta.

Nauczyciele odgrywają ważną rolę w procesie wspomagania dzieci z wadami wymowy. Nie trzeba być logopedą, żeby umieć pomóc dziecku. Szczególnie ważny jest tu nauczyciel, który spędza najwięcej czasu z dziećmi a więc wychowawca.

Problemy, z jakimi borykają się te dzieci, to często:

- nieśmiałość,

- niskie poczucie własnej wartości,

- problemy z kolegami, którzy wyśmiewają, przedrzeźniają czyjeś trudności,

- problemy z pisaniem – dziecko pisze tak, jak słyszy,

- problemy z czytaniem – czyta niewyraźnie lub opuszczając nierealizowane głoski,

- dysleksja.

Co może zrobić nauczyciel, by pomóc takim dzieciom?

Każdy nauczyciel niezależnie od nauczanej specjalności może prowadzić ćwiczenia:

- motoryki małej i dużej, które wpływają stymulująco na rozwój mowy dziecka,

- słuchowe, muzyczne, wspólne śpiewanie piosenek, układanie wyliczanek, rymowanie wyrazów,

- analizy i syntezy słuchowej wyrazów,

- odwzorowywania, klasyfikowania, szeregowania elementów tematycznych i atematycznych,

- nauki czytania metodą sylabową,

- recytowania utworów z właściwą intonacją i akcentem,

- rozwijania umiejętności komunikowania się, posługiwania się zdaniami poprawnie zbudowanymi pod względem gramatycznym, bogacenie słownictwa,

- powszechnie znane - gimnastyki buzi i języka; zwracać uwagę, by dziecko nie wysuwało języka między zęby oraz oddychało nosem nie buzią; aby zakończenia wyrazów ą, ę nie brzmiały jak dyftongi (om, em)

Wychowawca winien otoczyć szczególną opieką i troską oraz oddziaływaniem psychologicznym dziecko, które zmaga się z wadą. Ogromnym jego atutem będzie umiejętność nawiązania kontaktów z dziećmi, humor, życzliwość, wyrozumiałość, umiejętność wczucia się w sytuację dziecka Należy je stale wspierać oraz mobilizować do pracy w domu ze względu na z reguły długotrwałe i żmudne ćwiczenia logopedyczne, które wymagają cierpliwości i wytrwałości, a młodszym może jej brakować. Warto by nauczyciel współpracował z logopedą np. podczas wypowiedzi na lekcji, czytania poprawiał delikatnie dziecko w zakresie głosek, które już umie powiedzieć (po konsultacji z logopedą); przekazywał informacje, co jeszcze poćwiczyć z dzieckiem np. zmiękczanie głosek, bo mimo że w mowie są ok., w piśmie nie. Nauczyciel powinien zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa oraz stworzyć warunki do realizacji potrzeby uznania ...