Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Analiza porównawcza wierszy St. Barańczaka „ U końca wojny dwudziestoletniej” i Sępa Szarzyńskiego „O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem”.
Lekcja przeznaczona dla uczniów klasy maturalnej (2h)
Cel: uczeń
1. dostrzega przenikanie się epok, potrafi w wierszu współczesnym dostrzec elementy poetyki baroku; ( Sęp Szarzyński jako poeta wczesnobarokowy )
2. dostrzega w utworach cechy charakterystyczne baroku;
3. wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego i ich funkcje;
4. rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata;
5. wykorzystuje w interpretacji konteksty;
6. kształci kompetencje kluczowe: kompetencje w zakresie czytania i pisania, kompetencje obywatelskie
Przebieg lekcji: Uczniowie zapoznają się z tekstem St. Barańczaka ( warto tu wprowadzić lub przypomnieć informacje o autorze, np. w formie krótkiej prezentacji; omówić cechy poezji Nowej Fali pod kątem języka i celów) i przypominają tekst Sępa Szarzyńskiego.
Sęp Szarzyński
Barańczak
tytuł
Rozbudowany, typowy dla liryki barokowej; stanowi streszczenie problematyki wiersza; kolejność wrogów człowieka nie jest przypadkowa: Szatan- największy wróg, przeciwnik Boga, kusiciel, świat- teren działania Szatana , pełen pokus, ciało-przeciwieństwo duszy pragnącej Boga ( św. Augustyn), które - skłonne do pokus- ciągnie człowieka do grzechu. Wyraz wojna wskazuje, że istotą ludzkiego życia jest walka ze złem o zbawienie.
Aluzja do wieku autora (ur.1946)-utwór został napisany w 1968- kiedy młody człowiek wchodzi w wiek dojrzałości, z czym wiąże się odpowiedzialność i samodzielność podejmowania decyzji, ale także do okresu panowania systemu totalitarnego w Polsce( informacja o wydarzeniach '68). Tytułowa wojna może być wiec interpretowana jako doświadczenie jednostkowe i zbiorowe.
Informacja o końcu wojny- koniec, zakończenie jakiegoś okresu zawsze zmusza do refleksji
Forma wypowiedzi
Monolog skierowany do Boga( apostrofy), który - zgodnie z barokową teorią przepychu także w literaturze, co objawia się bogactwem środków artystycznych- określany jest jako Możny Pan, Król powszechny (peryfraza)
Sonet
Monolog ( rozmowa z samym sobą)
p.liryczny/ obraz człowieka
1 os.l.m. wskazuje na uniwersalizm doświadczeń; KAŻDY człowiek walczy z grzechem, każdy jest narażony na pokusy świata; 1os.l.p. w końcówce wiersza wskazuje na osobisty charakter rozterek bohatera;
Człowiek wątły ( słaby, podatny na zło), rozdwojony w sobie ( rozdarty między pragnieniami ciała i duszy), niebaczny (nieostrożny, a więc łatwo ulega pokusom);
Świadomy własnej słabości i wielkości Boga- jedynej ostoi człowieka
2 os. l.p. uzyskuje pewien dystans nie mówiąc wprost o sobie, ale tym samym wskazuje na zbieżność doświadczeń swego pokolenia ( ja i ty)
Człowiek samotny we wrogim świecie- wszystkie wyrazy i związki frazeologiczne odnoszą się do doświadczeń wojny klęska, atak, okopy, przegrana, zawieszenie broni
Człowiek wchodzący w okres ...
