Wpływ postaw rodzicielskich na rozwój osobowości dziecka.

Ewa Chylińska
Miejskie Przedszkole nr 14
Płock

Wpływ postaw rodzicielskich na rozwój osobowości dziecka

Zaangażowanie rodziców w sprawy wychowania ma decydujące znaczenie dla przyszłych losów dziecka, dla kształtowania się jego osobowości, przejawiającej określony poziom zdolności czy specyficzne cechy charakteru. W pierwszych latach życia dziecka rodzice stanowią dla niego wzory osobowe, wzory do identyfikacji. Rodzice oddziałują w sposób nie tylko zamierzony, ale i niezamierzony - samą swoją obecnością, postępowaniem, sposobem odnoszenia się do siebie nawzajem i do dziecka.
Stosunek emocjonalny do dziecka, odbijający się w sposobie postępowania z dzieckiem i myśleniem o nim, nazywamy postawą rodzicielską. W postawach wychowawczych wobec dziecka rodzice mogą różnić się między sobą krańcowo. Wyróżnia się postawy rodzicielskie zarówno wychowawczo właściwe, jak i niewłaściwe ze względu na skutki z punktu widzenia zdrowia psychicznego dziecka. Poznanie typologii postaw rodzicielskich właściwych i niewłaściwych sprzyja uzyskaniu dobrych wyników wychowawczych i zapobiega powstawaniu zaburzeń osobowości.
Właściwe postawy rodziców sprzyjają kształtowaniu się pożądanych zachowań dzieci. Są to takie postawy, jak:
1. Akceptacja dziecka. Rodzice przyjmują dziecko takim, jakie ono jest, z jego cechami wyglądu zewnętrznego – fizycznego, usposobienia, możliwości umysłowych itp. Rodzice kochają dziecko, chwalą je, w wypadku niegrzeczności ganią jego zachowanie, ale nie potępiają jego osoby. Poznają jego potrzeby i zaspokajają je. W tych warunkach ma ono poczucie bezpieczeństwa i jego rozwój przebiega prawidłowo. Dziecko rośnie wesołe, przyjacielskie, miłe, usłużne, a dzięki poczuciu bezpieczeństwa – odważne.
2. Współdziałanie z dzieckiem. Dziecko uczestniczy w życiu rodzinnym, w pracy domowej i rozrywkach takich, które są dostosowane do jego potrzeb, możliwości fizycznych i wieku. Nawiązuje ono w ten sposób stały kontakt uczuciowy i współuczestniczy w różnych zajęciach z rodzicami, które przeradzają się potem w dyskusje i wymianę poglądów. Dziecko staje się ufne wobec rodziców, zwraca się do nich po rady i pomoc, jest zadowolone z pracy i rezultatów swego wysiłku rozumnie ocenianego, zdolne do współdziałania i podejmowania samodzielnych zobowiązań.
3. Zapewnienie dziecku rozsądnej swobody. Dziecko przechodzi różne fazy rozwojowe. Pozornie oddala się z wiekiem od rodziców, ale istnieje więź psychiczna, uczuciowa i wzajemne zaufanie. Rodzice stwarzają okazje do zaspokojenia dziecięcej potrzeby aktywności i samodzielności. Gdy jest starsze, rodzice dyskretnie, z daleka kierują dzieckiem, znając jego zainteresowania, wiedzą, co czyta, jakie filmy ogląda. Znają jego przyjaciół, wiedzą dokąd i z kim idzie i kiedy wraca. W tych warunkach staje się ono uspołecznione, rozsądne, łatwo przystosowujące się do różnych sytuacji społecznych.
4. Uznanie równych praw dziecka. Rodzice unikają przesadnej dyscypliny i rygoru, oczekują od dziecka dojrzałego zachowania się i ...