Recenzja artykułu: Rozważania nad uwarunkowaniami jakości życia osób z dysfunkcją wzroku.

Agnieszka Cicha, Tyflopedagogika, I Semestr 2016/17
Pedagogika specjalna

Streszczenie artykułu dotyczącego niepełnosprawności.

Sitarczyk, Maja (2013), Rozważania nad uwarunkowaniami jakości życia osób z dysfunkcją wzroku, [w:] Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Instytut Rozwoju Służb Społecznych, nr 3, 2013

Rozpoczynający artykuł cytat V. Frankla: „Ktokolwiek ma 'po co' żyć, ten odnajdzie' sposób w jaki to czynić”, od początku wskazuje do jakich wniosków będą prowadzić rozważania dr Mai Sitarczyk, która w dużej mierze opierała się o pozycje prof. Romana Ossowskiego, prof. Zofii Sękowskiej i prof. Kazimierza Popielskiego. Według artykułu, oprócz własnego położenia, czyli bezpieczeństwa, szans przetrwania i samorealizacji, na jakość życia wpływa w dużej mierze znalezienie sensu życia, motywacji i nadziei. Do tego należy dodać stale zachodzące zmiany zarówno w samym człowieku, jak wokół niego, z których część jest powodowana własną aktywnością, a część pozostaje poza kontrolą danej osoby. Dlatego jakość życia osób z dysfunkcją wzroku należałoby rozważać z punktu widzenia: 1. własnego ogólnego położenia; 2. percepcji otoczenia zewnętrznego, na ile jest ono przyjazne i daje szanse egzystencji i rozwoju; 3. percepcji samego siebie w perspektywie innych, a więc – kim jestem jako osoba”.

1. Własne ogólne położenie
Swoje położenie życiowe osoba ocenia jako dobre, jeśli człowiek cieszy się względnym zdrowiem, przynależy do innych na zasadzie przyjaźni i miłości oraz posiada poczucie tożsamości. Poczucie tożsamości oznacza, że osoba wyraźnie odróżnia siebie od innych i jest gotowa do manifestowania siebie jako człowieka wolnego, a więc wybierającego i realizującego cele życiowe, gotowego do ponoszenia następstw dokonywanych wyborów. Ponadto, osoba mająca dobre życie przejawia aktywność będącą źródłem licznych dodatnich przeżyć, a w tym satysfakcji z dokonań; realizując przy tym cele bliskie i dalekie.
Ogólne położenie niepełnosprawnych niestety najczęściej wiąże się z bólem, cierpieniem, wszelako pojętą samotnością, zależnością od innych, oraz brakiem możliwości realizowania własnych planów życiowych.

2. Percepcja otoczenia zewnętrznego
Relacje człowieka z innymi ludźmi uwarunkowane są percepcją otoczenia zewnętrznego. Ograniczone są szanse niepełnosprawnych w uczestniczeniu w życiu i współdziałaniu z innymi ludźmi, podejmowaniu wspólnych zadań, włączaniu się do dzieła budowy i zmieniania świata.

3. Percepcja samego siebie w perspektywie innych.

„Świadomość swej odrębności prowadzi do prób opisu i oceny siebie w perspektywie innych – czy jest się osobą znaczącą i ważną. Dotyczy to miejsca wśród osób najbliższych, w grupie społecznej, w instytucji do której się przynależy oraz własnego umiejscowienia w społeczeństwie. Ważnym wskaźnikiem miejsca wśród innych i własnego znaczenia jest poczucie równości. [...] Równość wyraża się w posiadaniu podobnych cech co inni, czy szans życiowych. Fundamentalną przesłanką równości jest ...