Rola dorosłych w życiu dziecka

ROLA DOROSŁYCH W ŻYCIU DZIECKA

Istotną potrzebę każdego człowieka stanowi obcowanie z innymi ludźmi. Potrzeba ta przejawia się bardzo wcześnie: już niemowlę reaguje na obecność ludzi wokół siebie, broni się przed pozostaniem w samotności. Małe dziecko żyje w kręgu najbliższej rodziny; matki, ojca, rodzeństwa. Stopniowo, w miarę jak dziecko rośnie, zakres jego kontaktów z ludźmi rozszerza się; coraz częściej bywa z rówieśnikami w przedszkoli, w parku, na podwórku. Potrzeba kontaktów z innymi dziećmi staje się coraz silniejsza. Przechodzi ona w procesie rozwoju i wychowania różnorodne przemiany i przeobrażenia. Prawie każde małe dziecko nawiązuje z rówieśnikami tylko krótkotrwały i powierzchowny kontakt. Szuka wzrokiem przede wszystkim matki, ojca, babci, osoby dorosłej. W ich obecności najlepiej się czuje, z nimi też najchętniej się bawi. To rodzina jest podstawową komórką rozwojową i wychowawczą każdego dziecka, które potrzebuje stałego kontaktu z rodzicami. To od nich „uczy się życia" rejestrując wszystko to, co dzieje się w jego otoczeniu; to na ich wzór i podobieństwo kształtuje swoją osobowość powielając ich zachowania i sposoby reagowania; dzieci obserwują wzory postępowania dorosłych w najbliższym otoczeniu. Zasadnicze znaczenie ma atmosfera panująca w domu, stosunki między rodzicami, ich stosunek do innych domowników, do dzieci i do osób spoza rodziny. Sposób, w jaki dorośli odnoszą się do siebie w przypadku kolizji potrzeb, sposób w jaki rozstrzygają konflikty, w jaki pomagają sobie wzajemnie tolerancja i szacunek okazywany innym, bezinteresowne działanie na rzecz otoczenia – to wszystko przyczynia się do kształtowania przekonań, uczuć, postawy wobec ludzi, do nauczenia się drogą naśladownictwa negatywnych lub pozytywnych form postępowania, to od nich wreszcie otrzymuje pierwsze odpowiedzi na pierwsze stawiane pytania. Występuje tutaj dominacja dorosłych.

Wiek przedszkolny to okres, w którym dzieci stają się coraz bardziej samodzielne i zaradne. Coraz silniej przejawia się też u nich potrzeba towarzystwa rówieśników. W tym okresie dość często powstają między dziećmi konflikty wynikające z braku umiejętności współżycia. Dziecko w tym wieku nie ma zaufania do wiedzy i umiejętności rówieśników, uznaje autorytet starszych.

Wśród wielu czynników warunkujących prawidłowe wzrastanie i rozwój dziecka konieczne jest uwzględnienie właściwie pełnionej roli dorosłych. Dorośli stawiają pewne wymagania dziecku i kochają w nim te cechy, które wskazują, że będzie ono w przyszłości pokonywać trudności życiowe, że będzie człowiekiem mężnym, szlachetnym i prawym. Stawianie wymagań w wychowaniu dziecka, precyzowanie oczekiwań, mobilizowanie do pokonywania różnorakich trudności jest niezbędne. Stymuluje to prawidłowy rozwój i stanowi przygotowanie do dorosłego życia. Dziecko wychowane w atmosferze pobłażliwości pozbawione jakichkolwiek ograniczeń w swoim działaniu i niemobilizowane do ...