Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Wykorzystanie własnych kompozycji w opracowaniu zagadnień dydaktycznych na lekcji kształcenia słuchu i rytmiki w klasach 1-3
Praca w szkole muzycznej z uczniami klas młodszych, niejednokrotnie skłania do tworzenia, a tym samym wzbogacania wykorzystywanych materiałów dydaktycznych oraz pobudzania kreatywności uczniów nowymi zadaniami. Są to nie tylko aranżacje piosenek, układy ruchowe, ale również własne kompozycje, u podstaw których leży potrzeba rozwinięcia danego zagadnienia lub zasadniczy brak innych, dostępnych materiałów z omawianego zakresu. Celem niniejszego artykułu jest podzielenie się doświadczeniem pracy z uczniem na zajęciach z rytmiki i kształcenia słuchu oraz udostępnienie innym nauczycielom partytur piosenek, które mogą stać się pomocą dydaktyczną na lekcjach. Adresatami publikacji są nie tylko nauczyciele szkół muzycznych w klasach 1 – 3, ale również nauczyciele muzyki szkół podstawowych.
Cykl „Piosenki ortograficzne” na głos z fortepianem, to pomysł, który narodził się podczas tworzeniu projektu związanego z przedstawieniem scenicznym, poruszającym zagadnienia ortografii w języku polskim. Zawiera on litery diakrytyzowane, które nierzadko i nam dorosłym sprawiają trudności. Teksty wybrane do cyklu „Piosenki ortograficzne” zawierają konkretne problemy z zakresu ortografii. Celem stworzonych utworów był nie tylko ich ciekawy i melodyjny przebieg, ale również zgodne z zasadami kompozycji, wykorzystanie odpowiedniej skali, dopasowanej do skali głosu dziecka. Ważny aspekt stanowiło również budowanie napięcia i odzwierciedlenie tekstu w przebiegu melodycznym. Jednocześnie należało wziąć pod uwagę wymagany w klasach 1 – 3 zakres zagadnień rytmicznych, tak aby kompozycje spełniały warunki materiału dydaktycznego. Partytura zawiera linię melodyczną z akompaniamentem, który ubogaca ją, tworząc spójną całość. Według Leona Łukaszewskiego „wspólną cechą wokalnej twórczości dziecięcej w wieku szkolnym jest stała dążność do podnoszenia „artyzmu” wykonania piosenek, zaczynają się kształtować wrażenia estetyki wykonawczej, rozwijają się krytycyzm i chęć konkurencji. Śpiew jest podstawą rozwoju wrażliwości słuchu w różnych jego przejawach: wysokości dźwięku, czasu trwania dźwięku, dynamiki, tempa, harmoniki, artykulacji i frazowania. Piosenka jest najprostszym, najbliższym dziecku utworem muzycznym, który potrafi ono zrozumieć, przyswoić i odtworzyć. Śpiew, czyli odpowiednio wydobywany głos ludzki, stanowi najbardziej naturalną, powszechną i dostępną formę czynnego uprawiania muzyki.”[1] Cykl „Piosenek ortograficznych” hołdując tej myśli, staje na straży rozwoju umiejętności wokalnych i słuchowych młodych wykonawców.
Pierwszą z wykorzystanych na lekcjach kompozycją, jest piosenka „Ja, wielka litera” do słów Romana Pisarskiego. Utwór nawiązuje do zagadnienia zasad pisowni w języku polskim nazw własnych. W warstwie muzycznej, dla podkreślenia „wielkiej litery”, wykorzystana została dynamika forte. Dominują tutaj proste wartości rytmiczne, a majestatyczny charakter akcentuje pojawiająca się miejscami grupa szesnastkowa składająca się z ósemki i dwóch szesnastek. Podczas lekcji rytmiki w klasie drugiej można ...
