Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Apetyt pod kontrolą hormonów, czyli jak działa mechanizm głodu i sytości
Ośrodkiem głodu i sytości jest podwzgórze – część mózgu koordynująca wiele czynności
życiowych. Wieloma drogami docierają tam sygnały, które zwiększają lub zmniejszają apetyt.
Pierwszym rodzajem informacji przekazywanych do mózgu są sygnały motoryczne, związane z
obkurczaniem się i rozszerzaniem ścian żołądka. Gdy długi czas nic nie jemy ściany żołądka
obkurczają się, a tzw. mechanoreceptory przekazują sygnał do mózgu, że jesteśmy głodni. Po
posiłku żołądek się wypełnia i daje sygnał do mózgu, aby skończyć jeść.
Kolejnym rodzajem sygnałów wysyłanych do podwzgórza są tzw. sygnały metaboliczne.
Po strawieniu posiłku we krwi wzrasta poziom związków będących produktami metabolizmu
węglowodanów, tłuszczów i białek. Wysoki poziom właśnie tych składników (m.in. glukozy,
wolnych kwasów tłuszczowych czy aminokwasów) daje sygnał sytości utrzymujący się do czasu,
aż organizm je zużyje.
Jak hormony sterują naszym apetytem?
Najbardziej złożonym mechanizmem kontroli apetytu jest mechanizm humoralny, związany
z wydzielaniem hormonów bezpośrednio lub pośrednio docierających do mózgu i wywołujących
odpowiednie reakcje. Najważniejsze z nich to:
-CHOLECYSTOKININA – hormon wydzielany przez ściany jelita cienkiego pod wpływem
pokarmu, powoduje rozszerzenie ścian żołądka i uczucie sytości
-INSULINA – jest wydzielana przez trzustkę, zwiększ poziom glukozy we krwi i uruchamia
produkcję leptyny, która wzmacnia uczucie sytości i hamuje wytwarzanie neuropeptydu
odpowiedzialnego za uczucie głodu
-SEROTONINA – czyli hormon szczęścia – hamuje apetyt głównie na węglowodany
Złożoność i mnogość mechanizmów odczuwania głodu i sytości sprawia, że nie jesteśmy w
stanie ustalić, który ma decydujące znaczenie. Sposób działania poszczególnych mechanizmów jest
zależny od predyspozycji genetycznych czy stanu fizjologicznego organizmu. Np. leptyna
wytwarzana w tkance tłuszczowej powinna hamować apetyt w znacznie większym stopniu u osób
otyłych niż tych o prawidłowej wadze. Właśnie u osób z nadwagą wytwarza się oporność na ten
hormon, przez co ciężko jest sobie odmówić jedzenia. Nie bez znaczenia pozostają też tradycje,
przyzwyczajenia kulturowe czy nawyki żywieniowe wyniesione z dzieciństwa. Dopóki tych
wszystkich kwestii nie zrozumiemy i nie potraktujemy ich jako całość, nie będziemy w stanie
zwalczyć plagi otyłości.
Jak zdrowo zwalczyć głód?
Zimą jemy więcej. Dopełnieniem mechanizmów głodu i sytości są sygnały termiczne,
wysyłane przez termoreceptory zlokalizowane m.in. w skórze. Wiążą się one z potrzebą utrzymania
stałej ciepłoty organizmu, niezależnie od temperatury organizmu. To właśnie sygnały termiczne są
odpowiedzialne za wzrost apetytu zimą i za jego spadek w upalne dni lub w czasie gorączki.
Okiem dietetyka: jak poskromić głód?
Po pierwsze: objętość posiłków i niskokaloryczne wypełniacze
Fizyczny nacisk pokarmu na ścianki żołądka nie jest najistotniejszym składnikiem determinującym
sytość ...
