Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Cel i problemy badawcze
Przedmiot badań
Według Zbigniewa Skornego przedmiot badań to określony zbiór zjawisk, przedmiotów lub osób. Badanie psychologiczne i pedagogiczne dotyczą wybranej kategorii osób określanej mianem populacji.
Cel Badań
Według ,,Słownika Języka Polskiego” cel jest to miejsce, do którego się zmierza: to do czego się dąży, co się chce osiągnąć. Celem poznania jest zdobycie wiedzy maksymalnie ścisłej, maksymalnie pewnej, maksymalnie ogólnej, maksymalnie prostej, o maksymalnej zawartości informacji.
Cele badań można podzielić na:
a) eksploracyjne,
b) opisowe,
c) wyjaśniające.
Celem badań pedagogicznych jest poznanie naukowe istniejącej realnie, doświadczalnie rzeczywistości społecznej, opis jakiegoś zjawiska, instytucji lub jednostki. Oprócz funkcji poznawczej badania pedagogiczne spełniają także funkcje praktyczno-użyteczne.
Władysław Zaczyński przedstawia cel badań jako bliższe określenie, do czego zmierza badacz, co pragnie osiągnąć w swoim działaniu. Uzasadnienie potrzeby formułowania celu w koncepcji wydaje się zbyteczne, gdy pamiętamy o tym, że praca badacza należy do działań najbardziej na cel ukierunkowanych. Podany w koncepcji cel musi legitymować się konkretnością, jasnością i realnością. Realność celu polega z kolei na wytyczeniu takich zamierzeń, które leżą w granicach możliwości danego badacza.
Problem badawczy
Przed podjęciem badań pedagogicznych należy uświadomić sobie problemy, ale także hipotezy określające cel i zakres planowanych przedsięwzięć badawczych.
Problem badawczy „to pytanie o naturę badanego zjawiska, o istotę związków między zdarzeniami lub istotami i cechami procesów, cechami zjawiska, to mówiąc inaczej uświadomienie sobie trudności z wyjaśnieniem i zrozumieniem określonego fragmentu rzeczywistości, to mówiąc jeszcze inaczej deklaracja o naszej niewiedzy zawarta w gramatycznej formie pytania.
Natomiast według Stefana Nowaka problem badawczy „to tyle, co pewne pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie. Inny badacz Józef Pieter przedstawia, że problemy badawcze są to pytania, na które szukamy odpowiedzi na drodze badań naukowych. Wysuwając je zadajemy pytanie „przyrodzie” i „otoczeniu”. A nie osobie drugiej. Staramy się znaleźć odpowiedzi na postawione pytanie poprzez własny wysiłek, nie zaś przez oczekiwanie gotowej odpowiedzi od innego człowieka.
Istnieje wiele podziałów problemów badawczych. Janusz Sztumski biorąc za kryterium przedmiot, zakres i rolę, jaką pełnią problemy, wyróżnia problemy:
a) teoretyczne i praktyczne;
b) ogólne i szczegółowe;
c) podstawowe i cząstkowe.
Aby sformułować poprawnie problemy badawcze, należy przestrzegać trzech podstawowych
zasad:
a) muszą wyczerpać zakres naszej niewiedzy, zawartej w temacie,
b) należy zwrócić uwagę na wszystkie zależności pomiędzy zmiennymi,
c) musi być rozstrzygalny empirycznie oraz mieć wartość praktyczną.
Pytania badawcze i hipotezy
W badaniach pedagogicznych można rozróżnić dwa rodzaje pytań-dopełniające i rozstrzygające. Pytania rozstrzygające rozpoczynają się od partykuły „czy…?”, które są ...