Obiekty linii brzegowej w krzyżówkach

Geografia używa pojęcia „ukształtowanie poziome” pod którym kryje się rozmieszczenie poszczególnych lądów i oceanów oraz przebieg linii brzegowej. Nauka definiuje linię brzegową jako granicę między wodą zbiornika lub cieku a lądem i wskazuje na zmiany w jej przebiegu w związku z wahaniami (różne przyczyny) poziomu wody w akwenie czy cieku wodnym. Warto dodać, że na mapach widzimy średnie położenie linii brzegowej. Linię brzegową tworzą obiekty geograficzne: wodne (cieśniny, morza, zatoki w tym zalewy, limany, laguny, fiordy) i lądowe (wyspy, półwyspy, przylądki) W zależności od ilości wymienionych obiektów wyróżnia się linię brzegową: • silnie rozwiniętą = urozmaiconą (dużo różnych obiektów); • słabo rozwiniętą = nieurozmaiconą (mało różnych obiektów). Nauka oblicza rozwinięcie linii brzegowej i określa to (mówiąc najogólniej) wyznaczeniem ilorazu długości tej linii i powierzchni akwenu. Im jest on większy tym linia bardziej rozwinięta. Proponuję serię zadań szaradziarskich w postaci krzyżówek do wykorzystania w nauczaniu geografii – ryzykuję twierdzenie – nie tylko szkół podstawowych i średnich. Ich rozwiązaniem są nazwy związane z poszczególnymi obiektami linii brzegowej oraz okolicznościowe, tematyczne hasła i zadania.

Dariusz Łuszczyk
Obiekty linii brzegowej w krzyżówkach

Geografia używa pojęcia „ukształtowanie poziome” pod którym kryje się rozmieszczenie poszczególnych lą-

dów i oceanów oraz przebieg linii brzegowej.

Nauka definiuje linię brzegową jako granicę między wodą zbiornika lub cieku a lądem i wskazuje na zmiany w
jej przebiegu w związku z wahaniami (różne przyczyny) poziomu wody w akwenie czy cieku wodnym. Warto
dodać, że na mapach widzimy średnie położenie linii brzegowej.

Linię brzegową tworzą obiekty geograficzne:

• wodne: cieśniny, morza, zatoki w tym zalewy, limany, laguny, fiordy;
• lądowe: wyspy, półwyspy, przylądki.

W zależności od ilości wymienionych obiektów linię brzegową klasyfikuje się jako:

• silnie rozwiniętą = urozmaiconą (dużo różnych obiektów);
• słabo rozwiniętą = nieurozmaiconą (mało różnych obiektów).

Nauka oblicza rozwinięcie linii brzegowej i określa to (mówiąc najogólniej) wyznaczeniem ilorazu długości tej

linii i powierzchni akwenu. Im jest on większy tym linia bardziej rozwinięta.

W dalszej części opracowania proponuję serię zadań szaradziarskich w postaci krzyżówek do wykorzystania
w nauczaniu geografii – ryzykuję twierdzenie – nie tylko szkół podstawowych i średnich. Ich rozwiązaniem są
nazwy związane z poszczególnymi obiektami linii brzegowej oraz okolicznościowe, tematyczne hasła i zadania.
Krzyżówki są już rozwiązane, aby korzystający z tego opracowania mogli stworzyć własne karty pracy z treściami
dostosowanymi do potrzeb i możliwości swoich uczniów i oprzyrządowania własnego stanowiska pracy.

Na końcu opracowania zamieszczam mapę konturową świata z sygnaturami – można wybrać – do wskazywania
obiektów (zał. 1), którą można załączyć do każdej krzyżówki i polecić uczniom rozmieścić na niej poszczególne
elementy linii brzegowej wpisując ich numery z diagramu.

Linia brzegowa świata – wybrane przylądki

4M

5P A

R
I12

A

T


O

Poziomo:

R19

I

7C








16R O

19P

1C

3H A10
N

A
N

V
E
Z20
R

9T
A

L14




R

11B

F

S

L4

N



A

C8





R

15M U21
A
R
R
O18
Q
U
I M17

U



U

J

12N
O
R
D
K
I
N
N

E9

N



S

6H O7


I
K


G
U15 N









C1 O

14D


I
H
C
E


Ż


N11




I
18J O

W

H
E
A

2G
H
I
R
A
N

P3





S




R

D

N



I

10B16

Y
R
O
N
A


K

8K

S

I
A
Ę

C

I


A
W6
N A
L


I
17I G

13R

O

Z


E5
W
I
E

E13

L N Y2

3. Przylądek na E Afryki, Somalia, w 2004 roku potężna fala tsunami dokonała tam dużych zniszczeń (Hafun)
4. Najdalej na W wysunięty punkt na ...